Η αναιμία είναι παθολογική κατάσταση του οργανισμού. Κατά την οποία κυκλοφορεί μικρότερη από τη φυσιολογική μάζα αριθμού ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα. Αναγνωρίζουμε την αναιμία με τον εργαστηριακό προσδιορισμό δεικτών της μάζας των κυκλοφορούντων ερυθρών αιμοσφαιρίων. Όπως είναι ο αιματοκρίτης, η συγκέντρωση της αιμοσφαιρίνης στο αίμα και ο αριθμός των ερυθρών ανά κυβικό χιλιοστό αίματος.
Δεν αποτελεί στην ουσία κλινική εκδήλωση (σύμπτωμα), αλλά εργαστηριακό εύρημα. Δεν αποτελεί νόσο, αφού είναι αποτέλεσμα ποικίλων ασθενειών και, κατά συνέπεια, η διάγνωση “αναιμία” δεν έχει ουσιαστικό νόημα. Για να είναι η διάγνωση σαφής, θα πρέπει να προσδιορίζουμε τη συγκεκριμένη νόσος που προκαλεί την αναιμία ή να αναφέρεται σε συγκεκριμένο τύπο αναιμίας.
Συμπτώματα
Η αναιμία αναγνωρίζεται ως ωχρότητα του δέρματος και των επιπεφυκότων του ματιού, ωχρότητα, όμως, δε σημαίνει υποχρεωτικά και ύπαρξη αναιμίας.
Στα συμπτώματα του ασθενούς με αναιμία συμπεριλαμβάνουμε επίσης: ταχυκαρδία, αίσθημα κόπωσης, στην κόπωση, φύσημα, ζάλη, εμβοές στα αυτιά, κεφαλαλγία. Τα συμπτώματα, ωστόσο, του αναιμικού αρρώστου εξαρτώνται όχι μόνο από τη βαρύτητα της κατάστασης αλλά και από την ταχύτητα εγκατάστασης της αναιμίας και το υποκείμενο νόσημα.
Είδη αναιμίας
Παρακάτω αναφέρονται συνοπτικά οι βασικότερες μορφές αναιμίας:
- Σιδηροπενική αναιμία: Οφείλεται στην ανεπάρκεια του οργανισμού σε σίδηρο και μπορεί να είναι αποτέλεσμα: Μειωμένης διατροφικής πρόσληψης (π.χ. vegans), απώλειας αίματος (έμμηνος ρύση), δυσαπορρόφησης του σιδήρου ή παθολογικών καταστάσεων.
- Μεγαλοβλαστική αναιμία: Οφείλεται σε ανεπάρκεια φυλλικού οξέος, βιταμίνης Β12 ή και των δύο. Τα συστατικά αυτά είναι απαραίτητα για τη φυσιολογική αιμοποίηση.
- Κακοήθης αναιμία: Οφείλεται σε έλλειψη του ενδογενούς παράγοντα (IF). Ο οποίος είναι απαραίτητος για την απορρόφηση της βιταμίνης Β12 από τον οργανισμό.
- Μεσογειακή αναιμία ή θαλασσαιμία: Αποτελεί κληρονομικό τύπο αναιμίας που εμφανίζεται κυρίως στους λαούς της Μεσογείου. Υπάρχουν διάφορες μορφές θαλασσαιμίας. Ενώ πέρα από τους νοσούντες υπάρχουν και οι λεγόμενοι φορείς – στίγμα της Μεσογειακής αναιμίας – που είναι συνήθως ασυμπτωματικοί. Εμφανίζεται όταν επηρεάζεται η σύνθεση σε κάποια από τις αλυσίδες της HbA (κύρια αιμοσφαιρίνη στον άνθρωπο).
- Δρεπανοκυτταρική αναιμία: Κληρονομική μορφή αναιμίας, στην οποία τα ερυθρά αιμοσφαίρια έχουν ένα ανώμαλο δρεπανοειδές σχήμα. Τ οποία πεθαίνουν πρόωρα και οδηγούν σε έλλειψη ερυθρών αιμοσφαιρίων στον οργανισμό.
- Αιμολυτική αναιμία: Σε αυτήν την περίπτωση τα ερυθρά αιμοσφαίρια καταστρέφονται με ταχύτερο ρυθμό από αυτόν που παράγονται τα νέα. Με αποτέλεσμα να υπάρχει ανεπάρκεια σε αυτά. Μπορεί να είναι τόσο κληρονομική όσο και επίκτητη κατάσταση.
- Απλαστική αναιμία: Αποτελεί σπάνια αλλά πολύ σοβαρή μορφή αναιμίας, κατά την οποία δεν παράγεται επαρκής αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων.
Θεραπεία
Η διαχείριση της αναιμίας εξαρτάται αφενός από το είδος αυτής και αφετέρου από τη σοβαρότητά της.
Η θεραπεία για το κάθε άτομο είναι εξατομικευμένη και σχεδιάζεται πάντα σε συνεργασία με τον θεράποντα γιατρό. Συνήθως, περιλαμβάνει την τήρηση κατάλληλης διατροφής, τη λήψη ενός ή περισσοτέρων διατροφικών συμπληρωμάτων ή/και μεταγγίσεις αίματος σε ορισμένες περιπτώσεις.