Η εμμηνόπαυση είναι μια περίοδος έντονων σωματικών και συναισθηματικών αλλαγών για τη γυναίκα. Όταν διακοπεί οριστικά η έμμηνος ρύση και περάσει η γυναίκα σε μία νέα φάση της ζωής της, μετά τα γόνιμα χρόνια της, έρχεται αντιμέτωπη με σημαντικές αλλαγές τόσο στο σώμα της, όσο και την ψυχολογία της.
Πότε μια γυναίκα είναι στην εμμηνόπαυση
Μία γυναίκα είναι στην εμμηνόπαυση όταν δεν έχει έμμηνο ρύση για έναν χρόνο. Η περίοδος πριν από την εμμηνόπαυση ονομάζεται κλιμακτήριος και μπορεί να διαρκέσει έως και δέκα χρόνια. Περίπου το 50% των γυναικών μπαίνουν στη φάση της εμμηνόπαυσης γύρω στα 50, ενώ το 95% των γυναικών έχουν περάσει στη φάση αυτή μέχρι και την ηλικία των 56 ετών. Κατά μέσο όρο, η εμμηνόπαυση ξεκινά στα 51 χρόνια, ενώ σπανίως έρχεται πριν ακόμα γίνει 40 ετών η γυναίκα. Η εμμηνόπαυση μπορεί να προκαλέσει μεγάλες αλλαγές στο γυναικείο σώμα και τα συμπτώματα που παρουσιάζει είναι αποτέλεσμα της πτώσης της παραγωγής οιστρογόνων και προγεστερόνης στις ωοθήκες.
Tα συνήθη συμπτώματα
Τα πιο συχνά συμπτώματα που αντιμετωπίζουν οι περισσότερες γυναίκες είναι:
- Εξάψεις
- Νυχτερινή εφίδρωση
- Αύξηση βάρους
- Ξηρότητα του κόλπου, αδυνάτισμα των τοιχωμάτων του
- Αίσθημα κόπωσης
- Ταχυκαρδία
- Πονοκέφαλοι
- Μειωμένη ερωτική διάθεση
- Αδυναμία συγκέντρωσης και απώλεια πρόσφατης μνήμης
- Απώλεια μαλλιών
- Ακράτεια (απώλεια ούρων)
- Συναισθηματικές διακυμάνσεις: απότομες αλλαγές διάθεσης, νευρικότητα και μελαγχολία
Πρώιμη εμμηνόπαυση ή πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια
Η πρώιμη εμμηνόπαυση μπορεί να προκύψει και σε γυναίκες μικρότερες των 40 ετών και ονομάζεται πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια (premature ovarian failure).Τα αίτια της πρώιμης εμμηνόπαυσης μπορούν να οφείλονται σε κληρονομικά αίτια ή κάποιες λοιμώξεις, αυτοάνοσα νοσήματα, χρωμοσωμικές ανωμαλίες ή καρκινικές θεραπείας που μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα την ανεπάρκεια των ωοθηκών. Κάθε γυναίκα που βιώνει διακοπή ή διαταραχές περιόδου μαζί με συμπτώματα που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση, πρέπει να επισκεφθεί έναν ιατρό, ιδιαίτερα εάν είναι κάτω των 45 ετών.
Προ κλιμακτήριος και εμμηνόπαυση: Ποια είναι η διαφορά
Η προκλιμακτήριος είναι η περίοδος ακριβώς πριν την εμμηνόπαυση. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το σώμα προετοιμάζεται για να περάσει στην εμμηνόπαυση. Αυτό σημαίνει πως η παραγωγή ορμονών αρχίζει να φθίνει στις ωοθήκες και μπορεί σταδιακά και παροδικά να νιώθεις συμπτώματα όπως οι εξάψεις ή η άστατη περίοδος. Όταν θα σταματήσεις να έχεις έμμηνο κύκλο για 12 συνεχείς μήνες, τότε έχεις περάσει στην εμμηνόπαυση.
Ποιες εξετάσεις πρέπει να κάνουν οι γυναίκες στην αρχή της εμμηνόπαυσης
Στην αρχή της εμμηνόπαυσης, συστήνεται ένας κύκλος εξετάσεων (έλεγχος βάσης) οι οποίες είναι οι εξής:
- Μαστογραφία – μία φορά το χρόνο
- Τεστ Pap – μία φορά το χρόνο
- Μέτρηση Οστικής Πυκνότητας – Ιδανικά σε δύο σημεία, στο ισχίο και τη σπονδυλική στήλη
- Διακολπικό υπερηχογράφημα μήτρας – ωοθηκών – μία φορά το χρόνο
Αντιμετώπιση & Θεραπεία της εμμηνόπαυσης
Ο ιατρός, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ασθενούς, μπορεί να συστήσει φαρμακευτική αγωγή που μπορεί να περιλαμβάνει θεραπεία ορμονικής αποκατάστασης, συμπληρώματα βιταμινών, κολπικές κρέμες και λιπαντικά για την κολπική ξηρότητα ή συνεδρίες ψυχοθεραπείας για την αντιμετώπιση των ψυχολογικών επιπτώσεων.
Πέραν της φαρμακευτικής αγωγής, συνίσταται η ασθενής να κάνει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ζωής, με την ένταξη της συστηματικής άσκησης και την αλλαγή των διατροφικών συνηθειών (ιδίως της μείωσης της πρόσληψης καφεΐνης, αλκοόλ, πικάντικών φαγητών και διακοπής του καπνίσματος) και της αποφυγής υπερβολικής κόπωσης.
Χρήσιμες συμβουλές για να νοιώθετε όμορφα
– Για τις εξάψεις, πίνετε κρύο νερό, φροντίστε να είναι χαμηλή η θερμοκρασία στο υπνοδωμάτιό σας και όταν είστε έξω φορέστε ρούχα σε “στιβάδες”, ώστε να μπορείτε να αφαιρέσετε ένα ή περισσότερα εάν ζεσταίνεστε, ενώ έχει παρατηρηθεί ότι η διακοπή του καπνίσματος βοηθά σημαντικά.
– Για την ξηρότητα του κόλπου, χρησιμοποιείστε κολπική ενυδατική ή λιπαντική κρέμα.
– Για τα προβλήματα ύπνου, βοηθά η τακτική άσκηση.
– Για την ακράτεια, μπορείτε να ενισχύσετε το πυελικό έδαφος με ασκήσεις Kegel.
– Για τις συναισθηματικές διακυμάνσεις βοηθά η γιόγκα, οι ασκήσεις με βαθιές αναπνοές
Η υγιεινή διατροφή, ο βελονισμός, η κατανάλωση δύο λίτρων νερού ημερησίως, ο περιορισμός του αλκοόλ και της καφεΐνης, βοηθούν στην αντιμετώπιση πολλών συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης.
Τέλος, συνίσταται η επίσκεψη σε ιατρό και ο επανέλεγχος της κατάστασης της υγείας κάθε χρόνο ή συχνότερα εάν κρίνεται απαραίτητο από τον ιατρό.