Τι είναι το ινοαδένωμα μαστού
Το ινοαδένωμα μαστού είναι ο πιο συνηθισμένος καλοήθης όγκος στο μαστό. Κάνει την εμφάνισή του ως ψηλαφητή, κινητή, ελαστική ή σκληρή μάζα, συνήθως ανώδυνη, ενώ μπορεί να γίνει πιο έντονα ψηλαφητή και επώδυνη πριν την έμμηνο ρύση (περίοδος). Είναι ινοεπιθηλιακοί όγκοι, καλά περιγεγραμμένοι, με ομαλά όρια που είναι πιο συχνό να επηρεάζουν γυναίκες ηλικίας 15 έως 35 ετών. Μπορεί να έχουν πολλαπλή ανάπτυξη στον ίδιο μαστό ενώ μόνο στο 10-20% των περιπτώσεων κάνουν την εμφάνισή τους και στους δύο μαστούς.
Ένα ινοαδένωμα μπορεί να έχει μέγεθός από λίγα χιλιοστά ενώ μπορεί να φτάσει έως και τα 15 εκατοστά. Οι διαστάσεις του είναι πιθανό να αυξηθούν κατά την εγκυμοσύνη, το θηλασμό και την ορμονοθεραπεία ενώ παραμένουν σταθερές στην εμμηνόπαυση όταν τα επίπεδα των ορμονών είναι μειωμένα και ενίοτε εκφυλίζονται.
Τα ινοαδενώματα είναι συνήθως μικρά και τα αντιμετωπίζουμε συντηρητικά, όμως, 0,5-2% αυτών των όγκων μπορεί να εμφανίσει ταχεία ανάπτυξη.
Πως σχετίζεται ένα ινοαδένωμα με τον καρκίνο του μαστού
Η παρουσία ενός ινοαδενώματος δεν αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Εξαιρετικά σπάνια ορισμένα in situ ή διηθητικά καρκινώματα μπορούν να αναπτυχθούν στο εσωτερικό ή στην περιφέρεια ενός ινοαδενώματος για τον ίδιο όμως λόγο που θα μπορούσε να αναπτυχθεί ένα καρκίνωμα σε οποιαδήποτε άλλη θέση του μαστού.
Τύποι ινοαδενωμάτων
Τα ιστολογικά χαρακτηριστικά ενός ινοαδενώματος επηρεάζουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου μαστού. Ανάλογα με τον κυρίαρχο κυτταρικό τους πληθυσμό, τα ινοαδενώματα διακρίνονται σε απλά, σύνθετα και φυλλοειδείς όγκους.
- Γιγάντια ινοαδενώματα: Όταν οι διαστάσεις τους ξεπερνούν τα 10 εκατοστά.
- Νεανικά ινοαδενώματα: Είναι πιο συχνά σε ηλικίες 10 έως 18 ετών.
- Στα Σύνθετα ινοαδενώματα ενδεχόμενο εμφάνισης καρκίνου του μαστού είναι σχετικά πιο αυξημένο.
- Οι φυλλοειδείς όγκοι είναι μια ξεχωριστή πάθηση, μοιάζουν με το ινοαδένωμα και παρόλο που είναι συνήθως καλοήθεις, σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να αφορούν σε κακοήθεια-φυλλοειδές κυστεοσάρκωμα.
Αιτίες εμφάνισης του ινοαδενώματος
Οι αιτίες εμφάνισης αυτού του καλοήθους όγκου είναι άγνωστες ωστόσο θεωρείται ότι για τη δημιουργία του παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο οι ορμόνες φύλου και ιδιαίτερα η ευαισθησία του μαστού στα οιστρογόνα.
Ο μαστός είναι ένας αδένας που αποτελείται από τα λόβια (τους αδένες που παράγουν γάλα) και τους γαλακτοφόρους πόρους (τους σωλήνες που φέρνουν το γάλα στη θηλή). Αυτά περιβάλλονται από αδενικό, ινώδη και λιπώδη ιστό. Τα ινοαδενώματα δημιουργούνται από τα λόβια, συγκεκριμένα ο αδενικός ιστός κι οι πόροι αναπτύσσονται πάνω στο λόβιο και δημιουργούν έναν συμπαγή όγκο.
Διάγνωση
Η διάγνωση για να εντοπίσουμε ένα ινοαδένωμα περιλαμβάνει:
- κλινική εξέταση μαστού
- υπερηχογράφημα μαστού
- μαστογραφία
- βιοψία με λεπτή βελόνη FNA ή κόπτουσα βελόνη-core biopsy (όταν υπάρχει υποψία κακοήθειας, αλλαγή στη μορφολογία ή στις διαστάσεις του)
Θεραπεία και παρακολούθηση
Στην περίπτωση που το υπερηχογράφημα και η διαδερμική βιοψία επιβεβαιώσουν την καλοήθη φύση του ογκιδίου και εφόσον αυτό δεν παρουσιάσει αύξηση του μεγέθους του ή αλλαγή της μορφολογίας του, η θεραπεία του μπορεί να είναι συντηρητική, με περιοδικούς κλινικούς και υπερηχογραφικούς ελέγχους .
Συγκεκριμένα για μικρά ινοαδενώματα, που καταγράφονται για πρώτη φορά, ακόμη και αν επιβεβαιωθεί η καλοήθης φύση τους με βιοψία, συστήνεται η παρακολούθηση τους για 4 εξάμηνα. Εάν οι διαστάσεις και η μορφολογία τους παραμένουν σταθερά συνεχίζουμε την παρακολούθηση με τον προληπτικό έλεγχο ρουτίνας που προβλέπεται για την ηλικία της ασθενούς.
Σε περίπτωση που αναδειχθεί αύξηση του μεγέθους τους, κλινική ή απεικονιστική υποψία για κακοήθεια, είναι αναγκαία η βιοψία τους με λεπτή ή κόπτουσα βελόνη.
Πότε είναι απαραίτητη η χειρουργική επέμβαση
Η Χειρουργική αφαίρεση για ένα ινοαδένωμα είναι συνήθως απαραίτητη στις εξής περιπτώσεις:
- διαστάσεις μεγαλύτερες των 2-3 εκατοστών
- όταν η βιοψία αναδείξει άτυπα κύτταρα ή παρουσία φυλλοειδούς όγκου
- αύξηση του μεγέθους του ή ταχεία ανάπτυξη
- όταν υπάρχει κλινική ή απεικονιστική
- στην περίπτωση που η παρουσία του ινοαδενώματος κάνει την εμφάνισή του σε συνδυασμό με έντονο πόνο
- εάν το επιθυμεί η ασθενής
Η χειρουργική επέμβαση είναι σχετικά απλή και μπορεί να γίνει με τοπική ή γενική αναισθησία. Συνήθως προτιμούμε την αφαίρεση, από μια μικρή τομή στη θηλή, εάν το επιτρέπει η θέση του, με στόχο το καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα. Σε περίπτωση που το ινοαδένωμα είναι μη ψηλαφητό είναι απαραίτητο να γίνει προεγχειρητικός εντοπισμός και σήμανση με συρμάτινο οδηγό.
Η ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι της το ίδιο απόγευμα ενώ η ανάρρωση της είναι σύντομη.
Συμπέρασμα
Το ινοαδένωμα μαστού είναι γενικά καλοήθεις όγκος με καλή πρόγνωση. Οι γυναίκες με ινοαδενώματα χρειάζεται να πραγματοποιούν τακτικούς ελέγχους τόσο κλινικούς όσο και απεικονιστικούς ώστε να αναγνωρίζεται οποιαδήποτε αλλαγή. Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι πιθανό να κάνουν την εμφάνισή τους νέα ινοαδενώματα στο μαστό που έχει ήδη υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα ινοαδένωμα που εντοπίζεται για πρώτη φορά σε ηλικία άνω των 40 ετών δεν είναι σύνηθες ως εκ τούτου είναι αναγκαίο να γίνεται μια σωστή διερεύνηση σε οποιονδήποτε όγκο εμφανίζεται σε αυτή την ηλικία. Το ίδιο ισχύει και για τις γυναίκες στην εμμηνόπαυση. Για οποιοδήποτε νέο εύρημα στην αυτοεξέταση ή στον προληπτικό έλεγχο των μαστών είναι απαραίτητο να απευθυνόμαστε σε ειδικό χειρουργό μαστού ώστε να αποκλείεται κάθε υποψία για κακοήθεια