Η σήψη εμφανίζεται όταν το σώμα σας έχει μια ακραία αντίδραση σε μια μόλυνση. Αυτή η αντίδραση προκαλεί δραστικές αλλαγές στο σώμα και μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη και δυνητικά απειλητική για τη ζωή.
Οι γιατροί έχουν εντοπίσει τρία στάδια σήψης:
- Σήψη: Μια μόλυνση φτάνει στην κυκλοφορία του αίματος και προκαλεί φλεγμονή στο σώμα.
- Σοβαρή σήψη: Η μόλυνση είναι αρκετά σοβαρή ώστε να επηρεάσει τη λειτουργία των οργάνων.
- Σηπτικό σοκ. Υπάρχει μια σημαντική πτώση της αρτηριακής πίεσης που μπορεί να οδηγήσει σε αναπνευστική ή καρδιακή ανεπάρκεια, εγκεφαλικό επεισόδιο, δυσλειτουργία άλλων οργάνων και πιθανώς θάνατο.
- Η σήψη προκαλείται συχνότερα από βακτηριακές λοιμώξεις, αλλά σχεδόν κάθε λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει σήψη εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία. Τόσο η σήψη όσο και το σηπτικό σοκ μπορούν να συμβούν σε οποιονδήποτε.
Σηπτικό σοκ vs. σήψη
Το σηπτικό σοκ είναι μια σοβαρή επιπλοκή της σήψης που μπορεί να περιλαμβάνει πολύ χαμηλή αρτηριακή πίεση, αλλοιωμένη ψυχική κατάσταση και δυσλειτουργία οργάνων. Έχει ποσοστό νοσοκομειακής θνησιμότητας 30-50 τοις εκατό, καθιστώντας το πολύ επικίνδυνο εάν δεν αντιμετωπιστεί γρήγορα.
Όσο νωρίτερα διαγνωστεί η σήψη, τόσο πιο γρήγορα οι γιατροί μπορούν να τη θεραπεύσουν και να προσπαθήσουν να την εμποδίσουν να μετατραπεί σε σηπτικό σοκ.
Ποια είναι τα συμπτώματα του σηπτικού σοκ;
Η σήψη είναι μια επείγουσα ιατρική κατάσταση, αλλά στην αρχή, τα συμπτώματά της μπορεί συχνά να μιμούνται τα συμπτώματα άλλων προβλημάτων. Π.χ. ένα κρυολόγημα ή ο πυρετός.
Εάν εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε είχε πρόσφατα μια λοίμωξη που δεν φαίνεται να βελτιώνεται ή έχει αρχίσει να εμφανίζει αυτά τα συμπτώματα, είναι πιθανό να πρόκειται για σήψη:
- υψηλό πυρετό ή ρίγη
- έντονος πόνος στο σώμα
- γρήγορος καρδιακός ρυθμός
- γρήγορη αναπνοή
- εξάνθημα
Αν και αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι σημάδια άλλου προβλήματος υγείας, είναι πάντα καλή ιδέα να επικοινωνήσετε με έναν γιατρό ή να πάτε στο νοσοκομείο. Εάν ανησυχείτε ότι εσείς ή κάποιος που φροντίζετε φαίνεται να επιδεινώνεται.
Η μετάβαση από την έναρξη της σήψης στη σοβαρή σήψη και το σηπτικό σοκ μπορεί να συμβεί γρήγορα, και μόλις η κατάσταση έχει μεταβεί, το ποσοστό θνησιμότητας μπορεί να αυξηθεί. Τα συμπτώματα της σοβαρής σήψης και του σηπτικού σοκ μπορεί να επικαλύπτονται και μπορεί να περιλαμβάνουν:
- αισθητά χαμηλότερες ποσότητες ούρων
- οξεία σύγχυση
- ζάλη
- σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα
- γαλαζωπός αποχρωματισμός των δακτύλων ή των χειλιών (κυάνωση)
Συγκεκριμένα, τα άτομα που υποφέρουν από σηπτικό σοκ θα έχουν επίσης πολύ χαμηλή αρτηριακή πίεση που δεν ανταποκρίνεται στην αντικατάσταση υγρών και έχουν ανωμαλίες στη ροή του αίματος που μπορεί να οδηγήσουν σε δυσλειτουργία οργάνων.
Τι προκαλεί το σηπτικό σοκ;
Η σήψη μπορεί να προκληθεί από βακτηριακή, μυκητιασική ή ιογενή λοίμωξη. Αυτές οι λοιμώξεις μπορεί να ξεκινήσουν στο σπίτι ή ενώ βρίσκεστε στο νοσοκομείο για θεραπεία άλλης πάθησης.
Η σήψη συνήθως προέρχεται από:
- λοιμώξεις του κοιλιακού ή του πεπτικού συστήματος
- πνευμονικές λοιμώξεις όπως η πνευμονία
- λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος
- λοίμωξη του αναπαραγωγικού συστήματος
Το σηπτικό σοκ είναι αυτό που συμβαίνει όταν η ίδια η σήψη δεν διαγνωστεί ή αντιμετωπιστεί έγκαιρα.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου;
Ορισμένοι παράγοντες, όπως η ηλικία ή η προηγούμενη ασθένεια, μπορεί να σας θέσουν σε μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξετε σηπτικό σοκ.
Τα άτομα που είναι πιο ευάλωτα στη σήψη περιλαμβάνουν νεογέννητα, ηλικιωμένους ενήλικες, έγκυες και άτομα με κατεστραμμένο ανοσοποιητικό σύστημα λόγω HIV, αυτοάνοσες καταστάσεις, κίρρωση του ήπατος, νεφρική νόσο και καρκίνο.
Οι ακόλουθοι παράγοντες μπορούν επίσης να καταστήσουν πιο πιθανή τη διάγνωση της σήψης – και πιθανώς το σηπτικό σοκ:
- ανάρρωση από χειρουργική επέμβαση ή παραμονή στο νοσοκομείο για μεγάλο χρονικό διάστημα
- ζώντας με διαβήτη
- η έκθεση σε συσκευές όπως ενδοφλέβιοι καθετήρες, καθετήρες ούρων ή αναπνευστικοί σωλήνες, οι οποίοι μπορούν να εισάγουν βακτήρια στο σώμα
- λήψη ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων
Ποιες εξετάσεις χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση του σηπτικού σοκ;
Εάν έχετε συμπτώματα σήψης, ο γιατρός σας ή άλλος επαγγελματίας του νοσοκομείου θα πραγματοποιήσει εξετάσεις για να καθορίσει πόσο μακριά είναι η λοίμωξη.
Αυτές οι εξετάσεις μπορούν να βοηθήσουν στον προσδιορισμό του μικροβίου που πραγματικά προκάλεσε τη λοίμωξη που οδήγησε στη σήψη. Καθώς και εάν υπάρχουν πρόσθετες βακτηριακές λοιμώξεις και εάν υπάρχει βλάβη οργάνων.
Σε περιπτώσεις όπου η πηγή της μόλυνσης δεν είναι ξεκάθαρη από τις παραπάνω εξετάσεις, ένας γιατρός θα μπορούσε επίσης να εφαρμόσει τις ακόλουθες μεθόδους για να αποκτήσει μια εσωτερική άποψη του σώματός σας:
- ακτινογραφίες
- Η αξονική τομογραφία
- MRI
Το σηπτικό σοκ συνήθως διαγιγνώσκεται όταν υπάρχουν τα σημάδια σοβαρής σήψης. Μαζί με χαμηλή αρτηριακή πίεση και σημεία δυσλειτουργίας οργάνων.
Τι επιπλοκές μπορεί να προκαλέσει το σηπτικό σοκ;
Το σηπτικό σοκ μπορεί να προκαλέσει μια ποικιλία από πολύ επικίνδυνες και απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές που μπορεί να είναι θανατηφόρες. Οι πιθανές επιπλοκές περιλαμβάνουν:
- συγκοπή
- μη φυσιολογική πήξη του αίματος
- νεφρική ανεπάρκεια
- αναπνευστική ανεπάρκεια
- Εγκεφαλικό
- ηπατική ανεπάρκεια
Οι επιπλοκές που μπορεί να αντιμετωπίσετε και η έκβαση της κατάστασής σας μπορεί να εξαρτηθούν από ορισμένους παράγοντες:
- ηλικία
- πόσο σύντομα ξεκινά η θεραπεία
- την αιτία και την προέλευση της σήψης μέσα στο σώμα
- προϋπάρχουσες ιατρικές καταστάσεις
Πώς αντιμετωπίζεται το σηπτικό σοκ
Όσο νωρίτερα διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί η σηψαιμία, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να αναπτυχθεί σηπτικό σοκ και τόσο πιο πιθανό είναι να επιβιώσετε.
Οι γιατροί χρησιμοποιούν μια σειρά από φάρμακα για τη θεραπεία του σηπτικού σοκ. Όπως:
- ενδοφλέβια αντιβιοτικά για την καταπολέμηση της λοίμωξης
- αγγειοσυσπαστικά φάρμακα, τα οποία είναι φάρμακα που συστέλλουν τα αιμοφόρα αγγεία και συμβάλλουν στην αύξηση της αρτηριακής πίεσης
- ινσουλίνη για σταθερότητα του σακχάρου στο αίμα
- κορτικοστεροειδή
- Μεγάλες ποσότητες ενδοφλέβιας (IV) υγρών πιθανότατα θα χορηγηθούν για τη θεραπεία της αφυδάτωσης και θα βοηθήσουν στην αύξηση της αρτηριακής πίεσης και της ροής του αίματος στα όργανα. Μπορεί επίσης, να είναι απαραίτητος ένας αναπνευστήρας για την αναπνοή.
Επιπρόσθετα, μπορεί να πραγματοποιηθεί χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση μιας πηγής μόλυνσης, όπως η παροχέτευση ενός αποστήματος γεμάτο πύον ή η αφαίρεση μολυσμένου ιστού.
Ανάρρωση από σηπτικό σοκ
Πολλά άτομα που επιβιώνουν από τη σήψη αναρρώνουν πλήρως. Ωστόσο, εάν η σηψαιμία σας εξελίχθηκε σε πιο σοβαρή μορφή ή σε σηπτικό σοκ, ορισμένες ανεπιθύμητες ενέργειες μετά την ανάκτηση είναι πιθανές, όπως:
- μυϊκή αδυναμία
- κούραση
- δυσκολία στην κατάποση
- ζαλάδα και “brain fog”
- κακή μνήμη
- προβλήματα ύπνου
- θλίψη
- ανησυχία
Μερικοί άνθρωποι που αναρρώνουν από σήψη ενδέχεται να διατρέχουν υψηλό κίνδυνο πρόσθετων λοιμώξεων λόγω του χρόνου που χρειάζεται το ανοσοποιητικό σύστημα για να αναρρώσει πλήρως, ο οποίος μπορεί να είναι οπουδήποτε από αρκετές εβδομάδες έως μήνες.
Εάν η μυϊκή σας αδυναμία είναι εκτεταμένη, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει φυσικοθεραπεία.
Συμπέρασμα
Το σηπτικό σοκ είναι μια σοβαρή επιπλοκή της σήψης. Οι πιθανότητές ανάρρωσης από το σηπτικό σοκ θα εξαρτηθούν από την πηγή της λοίμωξης. Πόσα όργανα προσβλήθηκαν και πόσο σύντομα θα λάβετε θεραπεία αφού αρχίσετε να αντιμετωπίζετε για πρώτη φορά συμπτώματα σήψης.
Αν και είναι δυνατό να γίνει πλήρης ανάρρωση από σήψη και ακόμη και σηπτικό σοκ, όσο πιο γρήγορα αντιμετωπίζονται τα συμπτώματα, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητές σας για πλήρη ανάρρωση.
Πηγή: Septic Shock: Symptoms, Causes, Diagnosis, Treatment & More (healthline.com)