Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) είναι λοιμώξεις που μεταδίδονται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) καταγράφει ένα εκατομμύριο μολύνσεις την ημέρα, με σημαντική επιβάρυνση τόσο στη σωματική όσο και στη ψυχική ισορροπία των ατόμων που έχουν μολυνθεί, αν αφεθούν χωρίς θεραπεία.
Πώς μεταδίδονται τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα
Μεταδίδονται κυρίως από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω της σεξουαλικής επαφής και συγκεκριμένα από την επαφή με το δέρμα, τα γεννητικά όργανα, το στόμα, το ορθό και τα υγρά του σώματος. Ανάλογα με το αίτιο που τα προκαλεί, τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (Σ.Μ.Ν.) διακρίνονται σε εκείνα που οφείλονται σε μύκητες, σε μικρόβια, σε ιούς και σε παράσιτα.
Σ.Μ.Ν. που οφείλονται σε μύκητες
Από τους μύκητες που μεταδίδονται σεξουαλικά, ο πιο συχνός, είναι η Candida Albicans. Ο μύκητας αυτός προκαλεί στη γυναίκα κολπίτιδα, ενώ στον άνδρα φλεγμονή στη βάλανο (βαλανοποσθίτιδα). Η θεραπεία γίνεται με αντιμυκητιασικά φάρμακα, ενώ παράλληλα θα πρέπει η γυναίκα να ενισχύει τον κόλπο, με προβιοτικά και με κολπικές πλύσεις.
Σ.Μ.Ν. που οφείλονται σε μικρόβια
Το πιο γνωστό μικρόβιο που μεταδίδεται σεξουαλικά είναι ο γονόκοκκος, ο οποίος προκαλεί την βλεννόρροια. Στην γυναίκα που πάσχει, εμφανίζεται συνήθως συμπτωματολογία κολπίτιδας και τραχηλίτιδα με χαρακτηριστικά βλεννώδη κολπικά υγρά, είναι όμως δυνατό να προσβληθεί και η ουρήθρα, οπότε εμφανίζεται κάψιμο στην ούρηση και συχνοουρία. Η διάγνωση της βλεννόρροιας γίνεται με την εξέταση των κολπικών υγρών και η θεραπεία της με διάφορα σχήματα αντιβιοτικών. Η σύφιλη είναι ένα άλλο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, το οποίο εκδηλώνεται σε τέσσερα στάδια. Δεν είναι σπάνια στις μέρες μας και μπορεί να θεραπευτεί έγκαιρα με την κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή. Άλλοι μικροργανισμοί που μεταδίδονται με την σεξουαλική επαφή είναι οι τριχομονάδες που προκαλούν συμπτώματα κολπίτιδας και τα χλαμύδια που μπορεί να οδηγήσουν σε σαλπιγγίτιδα και πυελική φλεγμονή.
Σ.Μ.Ν. που οφείλονται σε ιούς
Ο έρπης των γεννητικών οργάνων αποτελεί μία από τις συχνότερες λοιμώξεις που ταλαιπωρεί πολλά ζευγάρια. Συνήθως, πρόκειται για έναν τύπο έρπητα που προσβάλλει ειδικά την περιοχή των γεννητικών οργάνων, αλλά θα πρέπει να σημειωθεί, ότι και ο επιχείλιος έρπης μπορεί να μολύνει τα γεννητικά όργανα, αν έρθει σε επαφή με την περιοχή. Η όλη πορεία της λοίμωξης διαρκεί περίπου 15 ημέρες, και στο διάστημα αυτό ο έρπης μπορεί να μεταδοθεί στο σεξουαλικό σύντροφο του πάσχοντα.
Ένας άλλος ιός που μεταδίδεται σεξουαλικά είναι ο γνωστός HPV που προκαλεί τα κονδυλώματα. Υπάρχουν πολλοί τύποι HPV ιών, και το πρόβλημα είναι ότι κάποιοι από αυτούς προκαλούν βλάβες, ιδίως στον τράχηλο της μήτρας και στο αιδοίο, που θεωρούνται προκαρκινικές καταστάσεις. Οι μολύνσεις από HPV πρέπει να θεραπεύονται πάντα, ενώ εάν μια γυναίκα εμφανίσει εξωτερικά κονδυλώματα πρέπει απαραίτητα να ελέγχεται το εσωτερικό του κόλπου και ο τράχηλος με κολποσκόπηση, για πιθανό εντοπισμό του ιού και εκεί. Τα εξωτερικά κονδυλώματα μπορούν να αντιμετωπιστούν με τοπική εφαρμογή διαφόρων ουσιών ή θεραπεύονται με Laser.
Η μάστιγα της εποχής μας, το AIDS ή HIV λοίμωξη προκαλείται από έναν ιό ο οποίος, αν και έχει απομονωθεί σε όλες της εκκρίσεις των ατόμων που πάσχουν, μεταδίδεται βασικά με την σεξουαλική επαφή και την μετάγγιση μολυσμένου αίματος. Ο ιός αυτός προκαλεί μια σοβαρή αναταραχή στο αμυντικό σύστημα του ανθρώπου, οδηγώντας σε ανάπτυξη απρόβλεπτων λοιμώξεων ή ακόμα και νεοπλασιών. Η σύγχρονη έρευνα έχει στραφεί στην παραγωγή κάποιου ειδικού εμβολίου κατά του ιού, που όλα δείχνουν ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα θα το έχουμε.
Τέλος, παρόμοιο τρόπο μετάδοσης, έχει και ο ιός της ηπατίτιδας Β, που δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποτιμάται, δεδομένου ότι οι επιπλοκές από το ήπαρ που είναι δυνατό να προκαλέσει, είναι εξαιρετικά σοβαρές.
Σ.Μ.Ν. που οφείλονται σε παράσιτα
Από τα παράσιτα, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τις ψείρες, που αποικίζουν την περιοχή των γεννητικών οργάνων, μεταδίδονται κατά τη διάρκεια της επαφής ή με τα κλινοσκεπάσματα, και προκαλούν ανυπόφορο κνησμό.
Πώς μπορώ να μειώσω τον κίνδυνο μόλυνσης από ΣΜΝ
- Γνωρίστε καλά τον σύντροφό σας πριν έρθετε σε σεξουαλική επαφή. Το ιστορικό του σεξουαλικού συντρόφου σας είναι το ίδιο σημαντικό με το δικό σας.
- Χρησιμοποιήστε προφυλακτικό. Χρησιμοποιώντας προφυλακτικό, κάθε φορά που κάνετε κολπικό, στοματικό, ή πρωκτικό σεξ μειώνονται οι πιθανότητες μόλυνσης. Τα αντισυλληπτικά, απ’ την άλλη, προσφέρουν προστασία μόνο έναντι ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης.
- Αποφύγετε επικίνδυνες σεξουαλικές πρακτικές που μπορεί να τραυματίσουν το δέρμα σας καθώς ενέχουν υψηλότερο κίνδυνο μόλυνσης από ΣΜΝ. Ακόμη και μικρές αμιχές που δεν ματώνουν μπορούν να αποτελέσουν διόδους για τα μικρόβια.
- Εμβολιαστείτε. Υπάρχουν διαθέσιμα εμβόλια για πρόληψη της ηπατίτιδας Β και ορισμένων τύπων του HPV.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ
– Στην εγκυμοσύνη, η σύφιλη, η γονόρροια, οι χλαμυδιακές λοιμώξεις μπορεί να μεταδοθούν στο έμβρυο ή το νεογέννητο με σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία του.
– Εάν είστε έγκυος και γνωρίζετε ότι εσείς ή ο σύντροφός σας είχατε, ή πιστεύετε ότι μπορεί να έχετε ένα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενο Νόσημα, ενημερώστε τον γιατρός σας. Κάποιες εξετάσεις για ΣΜΝ περιλαμβάνονται στον προγεννητικό έλεγχο.